Friday, December 31, 2021

La jaro 2021 finiĝis!

La lasta tago de jaro 2021 sen frosto, kaj sen neĝo. Hodiaŭ ĵus vetero sufiĉe milda, sed ĉielo nebula, tio kaŭzas, ke tago ŝajnas esti dekadenca. Dum decembro tagoj estis preskaŭ sen sunaj. Sur la fotografio ni vidas restaĵon de neĝo.

Sunday, December 26, 2021

Decembro - 2021

Nuntempa festo - Kristnasko, do ankaŭ birdetoj volas konsumi ion pli bonan. Ni vidu ilin dum manĝado, sed kia konkurenco. Mi filmis tion el mia fenestro.

Friday, December 24, 2021

KRISTNASKO - 2021

Mi bondeziras al ĉiuj miaj legantoj: Ke Kristnaskaj deziroj realiĝu, La malfacilaj kaj facile atingeblaj. Kaj plenumu la grandajn kaj la malgrandajn realiĝi Parolante laŭte aŭ tute ne.

Monday, December 13, 2021

Antaŭ 40 jaroj.

Precize, 13 an de decembro antaŭ 40jaroj oni enkondukis la staton de milito en Pollando. Mi bone tiun ĉi daton memoras, estis dimanĉo, kaj en televido parolis ĉefministro de lando Wojciech Jaruzelski, kaj li anoncis 'staton de milito' La kaŭzoj estis multe. Sed li klarigis, ke minacas al la lando kaoso, destabilo de lando, kaj tio laŭ li kaŭzus batalon inter fratolandanoj. Kion diras Prof Roszkowski nun:“Oni povas diri, ke komunismo estis sistemo, en kiu la aŭtoritatoj konstante batalis kontraŭ la socio, uzante perforton kontraŭ la loĝantoj, sed la fakto, ke militjuro devis esti aldone deklarita, okazis nur en komunista Pollando en decembro 1981. En lastatempa historio, neniam okazis, ke la aŭtoritatoj de lando deklaris militon kontraŭ sia socio " Tiam en pola socio estis granda konscienco, kaj ni volis esti sendependa lando, kaj diversaj grupoj, precipe laboristoj kreis movadon "Solidarność". Tiu agado ne plaĉis al aŭtoritatoj. La milita stato daŭris de la 13a 1981 de decembro - ĝis julio 1983. Mi aldonu, ke mi apartenis al solidareco /solidarność/

Saturday, December 11, 2021

Sur mia birdkortejo

De kelkaj tagoj jam regas vintraj kondiĉoj. Do, vidataj abelujoj, kaj en ili abeloj devas apliki specialan ŝparan vivon, por ke ili ĝisdaŭru ĝis printempo. Sed, mi devis helpi por tio jam aŭtune. Ankaŭ por kokinoj ŝanĝiĝis kondiĉoj, ili povis promenadi senlime sur kampon, sed nun, kio okazis, neĝo malhelpas promenon ĉien por kapti konvenan manĝon, precipe ili ŝatas herbaĵojn verdajn. Krom tio ankaŭ .. Mi bredas ĉi tiujn specojn de bestoj por havi ian profiton, ĉu granda - ne, sed produktoj estas ekologiaj, kaj ĉio tio estas mia hobio, krom aliaj.

Saturday, December 4, 2021

Mia malsano - koro 1

Antaŭ unu jaro mi havis miokardia infarkton /aorta nesufiĉeco/, pli precize ĝi estis 11.04.2020. Mi alvenis al nia regiona hospitalo, ĉar de longa tempo mi fartis malbone, mi aldonu, ke tio estis en sabato. Niaj lokaj kuracistoj ne ĉiam zorge akceptas malsanulojn, plej parte oni donas medikamentojn por paciencigi ulon. Mi tion antaŭvidis, kaj petis nian lokan kuraciston, ke ŝi donu al mi direktilon al hospitalo jam vendrede, sed vendrede ne iris al hospitalo, pensante, ke mia sano stabilos. Finfine, mi trafis en manoj de kuracistoj. Karaj, kia doloro en la brusto, tio estas ne priskriebla, brusto estas disŝirata, mi ne povis trovi lokon por si, nek sidi, nek kuŝi, nek iradi, krome, doloro de kapo, tre alta tension /sango-premon/ La temon mi daŭrigos.

Tuesday, November 30, 2021

La novembro - 2021

La lasta tago de novembro alportis vintron. Preskaŭ la tuta tago abunde neĝis, kaj nokte estis eĉ eta frosto, tio kaŭzis, ke la vetero hodiaŭ estis malagrabla. Ankaŭ ĉi tia vetero influas malbone por nia sano. Min ekzemple, la tuta tago kapdoloras. Ankoraŭ estos du monatoj je simila vetero, eblas, ke okazos pli malbela, putra, malvarma vetero. Nenion ni povas fari, ĉar tia estas realo. Ĝis nun la vetero estis por ni en mia regiono sufiĉe milda, eĉ flugis abeloj, papilioj, vespoj, k.s, mi tion rimarkis dum duono de monato /20 nov/

Saturday, November 13, 2021

Pli bona vojeto?

Tion mi devas fari. Tial, por ke mi havu pli perfektan trairadon je la dua flanko de kampo, ĉar tien estas eta stanlejo. La ĉefa barilo estas lageto, ĉar ĝi tion malhelpas. Ĝis nun tio ankaŭ estis ebla, sed hodiaŭa jaro estas iom pluvema, kaj akvo en lageto iom pli altiĝu. De kiam mi posedis tiun ĉi posedaĵon, komence, mi forigis arbustojn el la estonta vojo, sekve ĵetis koton, sablon, kaj sur ĝin kuŝis tranĉitajn lignojn. Nun mi scias, ke tio estis primitiva laboro, tamen, servis du jarojn. Ĉiun jaron mi plibonigis vojon, sed ĉiam estis malfacilaĵoj por trairi je la dua flanko, pro malsekeco, moleco. Finfine, mi decidis, ke vojeto estos perfekta. La laboro estis laŭ mi slida, forta, kaj mi pensis, ke ĝi servos tre longe, Sed mia pensado estis falsa. Jes, lignoŝuo servis kelkajn jarojn, poste, de tempo al tempo ion difektiĝu, do ĉiam, mi devis ripari. Laste ligno komencis putri, kaj ĉio faliĝi. Nun, mi ekis konstruon de nova vojeto, nur, ĉu tio sukcesos.

Thursday, November 11, 2021

Ni poloj memoru la daton 1918

Hodiaŭ tuta Pollando festas kaj solenas la daton, kiu okazis 11.11.1918. Ĝuste hodiaŭ poloj en ĉiuj anguloj de lando civitanoj organizas laŭ eblecoj aranĝojn rememorantaj tiun ĉi daton: diroj, marŝoj, festvaloj, kuradoj, piknikoj, religiaj diservoj, kaj similaj. Ĉefa festo okazis kompreneble en Varsovio. Ankaŭ en mia loko estis organizita modesta aranĝo de tiu ĉi festo. Tiu ĉi tago memoras la reakiron de sendependeco de Pollando en 1918 - post 123 jaroj de dispartigo. Tiu ĉi dato estas ege grava en la pola historio, ĉar dum la dispartigoj nia lando malaperis el la mapoj de Eŭropo kaj neniam estis revenonta, restante sub la okupado de la tri potencoj de Rusio, Germanio kaj Aŭstrio-Hungario. Post pluraj malsukcesaj ribeloj por sendependeco, post jaroj de okupado de germanoj kaj rusanojo, ŝajnis, ke sendependeco neniam estos reakirita. Tamen, dank' al persista, organika laboro kaj neŝancelebla patriota sinteno de multaj poloj, ni gajnis nian liberecon. Multaj partioj kunlaboris por reakiri sendependecon, de dekstre al maldekstre. Fronte al la okazo, kiu aperis en 1918, ni unuiĝis kaj plene uzis ĝin per komunaj klopodoj en multaj kampoj, de armea ĝis diplomatia kaj socia. La malfacilaĵoj de ĉiuj tiuj partioj estas simbolitaj per la 11-a de novembro, simbola dato, ĉar tiam Józef Piłsudski, kiu venis al Varsovio el Magdeburgo, prenis la potencon el la manoj de la Vicregistaro. Tamen, ĝi ne estis la nura grava dato rilata al la reakiro de sendependeco. Unu monaton pli frue, la 19-an de oktobro, naskiĝis la fundamentoj de la pola ŝtatiĝo - en Cieszyn estas establita la Pola Nacia Konsilio de la Duklando de Cieszyn. La 28-an de oktobro en Krakovo fondiĝis la Pola Likvida Komisiono gvidata de Wincenty Witos. La 7-an de novembro, la Provizora Popola Registaro de la Respubliko de Pollando estis establita en urbo Lublin sub la gvidado de Ignacy Daszyński. La 27-an de decembro, post la alveno de Ignacy Jan Paderewski al urbo Poznań, eksplodas ribelo en regiono /Grand-Pollando/(WielkoPolska). Pollando ankaŭ akiris rekonon en la internacia areno, kiu estis esprimita en la fama programo de 14 poentoj de la usona prezidento Woodrow Wilson, same kiel en la dispozicioj de la Traktato de Versajlo rekonanta la sendependecon de Pollando. Tamen, malgraŭ tiuj sukcesoj, Pollando ankoraŭ devis fari heroan batalon por konservi siajn limojn - libereco neniam estas donita unufoje por ĉiam. Preskaŭ tuj ni devis defendi nin kontraŭ la bolŝevika atako, kiu estis inundi Eŭropon. Dank' al la granda ofero de niaj soldatoj ni atingis unu el la plej grandaj venkoj en la historio - ni gajnis la Batalon de Varsovio. La 11-an de novembro - Nacia Sendependeca Tago memorigas nin pri tio ĉiujare. La granda peno, kiun niaj prapatroj faris por Pollando antaŭ 100 jaroj, devus fariĝi ekzemplo por ni hodiaŭ.

Saturday, November 6, 2021

Lageto ĉe la domo

Tre longe mi ne estis sur "insuleto" de mia lageto ĉe la domo. Kial? Unue, estis sufiĉe alta akvo en la lageto, due, mi ne havis tempon. Kiam, mia edzino konstatis, ke arbo falis en akvon, ĉar verŝajne vento damaĝis ĝin, do, mi iris tien por pritasi situacion. Jes, arbo kuŝis en la lageto, sed kaŭzo okazis alia. Tio estis farata pere bestoj, kiuj submordis gin. Imagu al si, ke estas kelkaj aliaj arboj en la sama situacio. Krome, ili provas aranĝi sur la lageto domon por siaj bezonoj. Vere, mi estas dubata, ke tiel proksime de domo bestoj- kastoroj alproksimiĝis, kaj volas loĝi. Tio min malpaciencas, ĉar ili mian antaŭan laboron difektis. Mi probable ne permesos por ĉi tia agado de bestoj.
Kiam mi skribas pri 'insuleto', mi, ĝin antaŭe iom plibeliĝis, sed nun pro manko de forto, ĝi iom sovaĝis, kaj tion rimaris kastoroj, kaj ili komencis regi. Mi tre bedaŭras pro tio.
Ilia aranĝata domo

Monday, November 1, 2021

Grava festo - 1.11.2021

Hodiaŭ estas festo de "Ĉiuj Sanktuloj". En Pollando tio estas malnova tradicio, ke ni solenas ĉiujn sanktulojn, kiujn agnoskis Katolika Preĝejo en la Romo. Ankaŭ ni poloj grupiĝas sur tombejoj por preĝi je niaj proksimuloj, jam mortintaj. Ĉe la okazo oni aranĝas tombojn pere floroj, kandeloj, kaj similaj aĵoj. Sur la foto nia loka katolika preĝejo.

Sunday, October 31, 2021

Tio kaj alio - ezoko

Mi savis ĝin. Tiun ĉi ezokon kaptis pere fiŝhoko mia filo, sed al mi ĝi aspektis tiel sendefenda, kaj mi decidis liberigi ĝin. La afero ne estis simpla, ĝi eĉ mordis min, kiam mi malfermis ĝian muzelon por eltiri klinkon. Finfine ezoko ĝoje enprofundiĝis en akvon. Tio okazis ĉe mia lageto.

Saturday, October 30, 2021

La lasta tago de oktobro

La lasta semajno estas agrabla por ni, antaŭ ĝi ni havis ventegajn tagojn, sed nun estas bela senventa vetero. Tio ankaŭ min ĝojiĝas, temperaturo atingas dum tago eĉ 15 - 18 plusaj gradoj. Mia indikilo, alie, abeloj volonte flugas, kaj alportas al siaj abelujoj ankoraŭ la polenon, ĝi devenas el plantaĵoj de sinapo. Papilioj - miaj ŝatataj jam kaŝiĝis, kelkaj el ili trovis lokon en mia kelo, sed multe da larvoj de papilioj perdiĝis, ĉar ili malfrue naskiĝu. Akvaj birdoj ankaŭ jam forflugis, al pli favoraj terenoj, kvankam estas sufiĉe varme ĉe ni.

Monday, October 25, 2021

Klarigo por legantoj

Karaj legantoj, ofte multe el vi ne komprenas situacion politikan en Pollando, do mi tion iomete klarigas helpe de alia homo, kiu inspiris min por traduki lian voĉon. Estas la suvereno, t.e. la nacio, kiu elektas la deputitojn, al Parlamento - Sejm, kaj tial la Sejm ... Ĉi tio establas la ID 'Ĉambro de disciplo' en la Supera Kortumo kaj ankaŭ kreas la Nacian Konsilion de la Juĝistaro - KRS, kiu proponas juĝistojn por aprobo al la Prezidanto de la Respubliko de Pollando. Estas la Prezidanto de la Respubliko Pollando, kiu decidas kiu estos la juĝisto, kaj kiu nepre ne ... La prezidanto akceptas ĵuron de la akceptita juĝisto, punkto ...! Fino…! Ne estas apelacioj kontraŭ la decido de la Prezidanto de la Respubliko de Pollando...!, laŭ Pola Tribunalo de Konstitucio. Iu juĝisto de la TSUE nomumita por plenumi ĉi tiun rolon de la politikisto de la lando, de kiu li venas, devas decidi, kio povas kaj ne povas esti decidita en Pollando de la Sejm kaj la Prezidanto...?! Ĝi estus vera dramo pruvanta, ke Pollando tute ne ekzistas, kaj la Prezidanto de la Respubliko de Pollando ne havas iujn rajtojn ...! Post momento, ETCP - Europa Tribunalo de homaj rajroj, aŭ TSUE deklaros, ke la Prezidanto de la Respubliko de Pollando estas malĝuste elektita kaj ĵurkonfirmita. La Konstitucia Tribunalo en nia lando - en Pollando - baziĝas sur tio, ke la koncernaj aŭtoritatoj povas demandi lin, ĉu la elekto de iu aŭ alia juĝisto estis laŭleĝa, t.e. kongrua kun la Pola Konstitucio. Jen ĉio, ĉar ĉio estas farita laŭ la leĝo kaj la Konstitucio de la Respubliko de Pollando...! Se temas pri mi, do mi plene aprobas agojn de pola registaro, ĉar ili juste, kaj leĝe agaj por civitanoj, krome ili helpas laŭ eblecojn en diversaj anguloj en la mondo.

Wednesday, September 29, 2021

La monato - septembro 2021

Ĉe bordo de mia lageto mi intencas aranĝi angulon de erikoj. Nun mi aĉetis iom da erikoj, kaj plantis en grundon. Ankaŭ, mi prenis branĉetojn, sekve plantis en potoj, sed, ĉu ili enradikiĝos? Kiam ili sukcesos, do, mi aplikos tion grandskale. Komenco estis farita La monato septembro, /pole- wrzesień/ devenas de planto eriko, ĉar ĵus amase floras dum septembro. Vetero dum septembro estis diversa, komence pluvis, sed finaj tagoj estas belaj, sunaj, ĝeneraj agrablaj tagoj, la temperaturo atingis eĉ 20 plusaj gradoj.

Wednesday, September 1, 2021

01.09.1939 - memora dato

La milito estas ĉiam aĉa afero, do ni devas esti sentemaj pri ĝi. La plej lasta estis la dua mondmilito, ĝi alportis al homaro terura konsekvencojn: homaj, psikaj, kaj materialaj. Ĵus hodiaŭ pasis datreveno de ĝi, kompreneble ĝi komencis pro invado de germanaj soldatoj je urbeto Wieluń kaj Westerplate, kiuj situas sur pola teritorio. kaj poste germanoj malliberigis tutan landon Polaj ŝtatuloj en tiuj ĉi lokoj rememorigis cirkonstancojn de ĉi invado por pollanda ŝtato. Okapado de lando daŭris kvin jarojn. Mia patro partoprenis dum batalo, sed poste trafis al germana tendaro, kaj patrino restis kun tri etaj infanoj.

Saturday, August 14, 2021

Mia datreveno

Mi kun genepoj Ĵus, hodiaŭ pasas, kiam antaŭ sepdek kvin jaroj mi alvenis al la mondo. Sur la foto, ne estas tro videbla la dato, certe temas pri '75'. Dankon por ĉiuj familianoj, kaj konatoj pro bondeziroj okaze de tiu datreveno.

Saturday, July 31, 2021

Insektoj - murarka

Oni devas esti atenta, kaj ofte povu rimarki interesan vidaĵon. Sur mia korto abeloj /pole, murarka/ rapide konstruas sian neston antaŭ la vintro. Mi pripensas, kial ĝi konstruas ĝin en sablo. Kaj la sekva afero, kiel profunde ĝi fosas por feliĉe trapasi vintron. Rimarku piedojn de ĝi i

Friday, June 25, 2021

Iom mi sopiris por ili - cignoj

Tio estas por mi escepta situacio. Mi dum du la lastajn jarojn skribis pri cignoj, sed nuna jaro, ne. Kial? Ĉar ĵus ĉi jare cignoj ne instalis neston por kovi idojn. Kaj mi pensis, ke tio estas normala, ĉar birdoj elektas konvenan lokon por siaj bezonoj. Sed, hieraŭ situacio ŝanĝiĝis, ili revenis sur mia lageto. Imagu al si, mia najbaro telefonas al mi, ke la paro de cignoj kun du junuloj iras tra kampo al mia lageto, komence mi ne kredis, kaj diras al li, ke verŝajne ili estas anseroj, ĉar pli frue mi vidis tian bildon. Finfine, mi bicikle alvenis al mia posedaĵo, kie estas lageto, kaj konstatis, ke li pravis. Kion fari? Mi ankoraŭ aldonu, ke posedaĵo estas barita, ili ne havas eblecon akiri lageton, tamen, mi trovis solvon. Mi aŭdis, ke cignoj estas danĝeraj, kiam defendas siajn idojn, sed ĉio sekvis glate. La paro de cignoj staris, sed junuloj sidis, ĉar ili estis lacaj, tio estis antaŭ mia barita lageto ĉ-30 m. Generala distanco estis por ili sufiĉe longa, el lago 'Konotopskie' ĉirkaŭ 600 metroj. Une, mi komencis voki ilin /gąski, gąski/. Ĉiam antaŭe dum la lastaj jaroj mi tiel diris al ili, strange, ili rekonis, komprenis mian voĉon, kaj alproksimiĝis al barilo, do, estis mia vico por agi. Mi prenis rastilon, kaj kuraĝe venis por transporti ilin tra barilo. Per rastilon kaptis inon, kaj ĵetis sur herbaĵo, same, poste idojn. Fine ili rapide atingis akvon, la ĝojiĝoo verŝajne estis granda. Sed, vircignon mi ne povis kapti. Do, mi postkuris ĝin, kaj ĝi per flugiloj ankaŭ serĉis ĝustan lokon, lageton. Kiam mi estis proksime ĉe ili, iliaj reagoj siblado, kaj uzo de flugiloj. Tuta familio estis en kompleto, al ilia sopira lageto. Kial ili ne aranĝis neston je mia lageto, mi supozas...

Sunday, June 6, 2021

Ĉevalistoj infanaj

Proksime de mia loko situas ĉevala agrikultura kampo, kaj oni povas lerni rajdi ĉevale. La kampo servas por ĉiuj, sed precipe por infanoj, kie ili lernas mastrumi ĉevalojn, poste rajdu. Mi aldonu, ke ĉevaloj devas esti kvietaj, mildaj, krome ili ne timas precipe hundojn. Ni vidas, kiam sur la vojo vojaĝas infanoj kun prizorgantoj, tio okazas ĉe mia domo. Ĉi agrikultura kampo situas en pitoreska ĉirkaŭaĵo, apud la lago, ĉarma loko. Jam estas konstruita granda hotelo, sed ankoraŭ ne finita.

Tuesday, June 1, 2021

Tago de infanoj

Tago de infano, sed pli prefere tago de infanoj. Ĉiuj ni plenkreskuloj estis iam infanoj, sed ni ne memoras nian infanecon. Se, temas pri mi, mi ne memoras multe. Al nia domo antaŭ jaroj venis Sankta Nikolao, kaj mi tiel timis, ke kaŝis sub la tablo, kaj alia, mia la unua tago en lernejo, tiam mi aĝis sep jarojn. Nun ni gepatroj loĝas kun gefiloj kaj nepoj, do tio estas bona okazo por rememorigi tiamajn tempojn, kaj komparu mian infanecon kun infaneco de niaj nepoj. Verŝajne tio ne estas tiel granda diferenco, sed grande diferencigas ludiloj, ankaŭ vestaĵoj. Hodiaŭ, mia filino okaze de tago de infanoj donacis ludilon /dometo/ por siaj infanoj. Fotografio prezentas ĝin kun infanoj.

Monday, May 31, 2021

La monato majo - 2021

La monato majo finiĝas, Kaj ĉio verdiĝas. Ĝi trapasis ne rapide tro Kial, vi demandas, do ... Miaopinie la majo ĉi jare estis ne bela, ne tiel mi imagis ĝin. Ĝenerale ĝi trompis min. La tagoj estis pluvemaj, malvarmaj. Nur kelkaj tagoj suniĝis, kaj estis varmaj. Hieraŭ /dimanĉo/, hodiaŭ /lundo/ apartenis al belaj momentoj de la monato. Ankaŭ ne estos printempa mielo, ĉar abeloj rare elflugis el siaj abelujoj. Vere, mi ne memoras tian malagrablan majon.

Thursday, May 20, 2021

La monda tago de abelo-j

Hodiaŭ estas "La monda tago de abelo-j" Tamen, mi ne scias de kiam oni ĉi tagon 'solenas'. Sed bonas, ke ĝi ekzistas, ĉar multon da homoj kvankam dum tiu ĉi tago pripemsas pri abeloj. Kiam ni diras, ke abeloj estas insektoj, do, mi iomete indigniĝas, ĉar miaopinie ili estas tre utilaj pro mielo, ankaŭ pro polenu florojn. Mi skribas pri abeloj, ĉar hobie okupiĝas pri ili, krome, mi ŝatas ilin. Mia okupo kun abeloj estis hazarda, kaj estas ne tro longa, en tiu ci fako enkondukis min mia pli aĝa frato. Verdire, mi nenion sciis pri abeloj, kaj paŝo post paŝo konigadis sekretojn pri ili. Nun estas multe da filmetoj ĉe jutubo, kaj mi ekis pli detale rigardi filmetojn, ĉerpu informojn, indikilojn de aliaj abelprofesiuloj. Ĝenerale, tio estas mafacila fako, kaj ne ĉiam donas bonajn profitojn. Sed por amantoj de abeloj tio estas fantastika aventuro.

Monday, May 10, 2021

Ĉu jam varma printempo?

Flarantaj ĉerizoj

 Ĉu jam komenciĝis vera printempo? Dimanĉo la 9-a majo, ĝi estis la dato, kiu alportis varman aeron al mia lando. Hodiaŭ, lundo, kaj +25 gradoj de varmeco. Kaj ni povas demeti vintrajn vestaĵojn.
Bedaŭrinde ĝis nun ofte pluvis, ventis, ĝenerale estis malvarme. Kampaj plantoj preskaŭ ne kreskis, kvankam arboj jam iomete verdiĝis. Komenciĝas floru pomoj, kaj aliaj sovaĝaj plantoj.
Mi aldonu, ke ĉerizoj floris abunde dum pluvaj tagoj, do, abeloj rare vizitis ĉi arbojn, interese, ĉu ili havos fruktojn? 

sonkoj sur herbejo - /mia/

Mi ankaŭ vidis sur lageto junajn akvajn birdojn, se mi kaptos okazon, do, mi fotos ilin.

Monday, May 3, 2021

Historio - antaŭ 230 jaroj

  Okaze de datreveno de Konstitucio el majo 1791, kiun ni celebras hodiaŭ okazigis ĉefajn festojn en Varsovio. Dum ĉi tiuj festoj partoprenis prezidantoj el 4 landoj, Litovio, Latvio. Estonio, Ukraino, kaj Pollando.


 Do, hodiaŭ pasas 230 jaroj de la proklamo de la Kvarjara Parlamento /Sejm/ (nomata Granda Sejmo) de la unua en Eŭropo, la dua en la mondo, ekstreme grava jura akto, kiu formas la polan demokration. La 3-an de majo 1791, post ŝtorma debato, la Sejmo aprobis registaran leĝon reguligantan la organizadon de ŝtataj aŭtoritatoj kaj la rajtojn kaj devojn de civitanoj.
La Registara Leĝo /Konstitucio de 3-a majo/ aprobita la 3-an de majo 1791 estis provo modernigi la polan sistemon kaj savi ĝian suverenecon. Kvankam ĝi validis nur dum dekkelkaj da monatoj, ĝi tamen estas unu el la fundamentoj de la pola respublikana tradicio, simbolo de demokratio kaj fiero de poloj.


Tamen okazis poste alie,
Post kiam la konstitucio estis aprobita en la limregionoj de la Pola Respubliko, la magnatoj kunvenis kune kun rusa Katerina la 2-a por faligi la novan reĝimon en la urbeto Targowica. La Konfederacio /tiel nomis kunsido/, subtenata de signifa parto de la nobelaro, estis establita la 27-an de aprilo 1792 en Sankt-Peterburgo, kaj la 14-an de majo 1792, ĝi estis oficiale anoncita en Targowica. La perfidon gvidis: Stanisław Potocki kaj hetmanoj: Seweryn Rzewuski, Franciszek Ksawery Branicki, Szymon Kossakowski. Ili estas figuroj je eterneco malhonoritaj.
La konfederitoj /perfiduloj/ nuligis la novan leĝaron adoptitan de la Kvarjara Sejmo (ĉefe la Konstitucio), enkondukis cenzuron, likvidis reformorientajn revuojn kaj subpremis la patriotan partion, kiu ankaŭ prenis la formon de persona kalkulo. Post la puĉo fare de la konfederitoj, Pollando ruiniĝis, kaj la ordonoj diktitaj el la Sankt-Peterburg al polaj prefiduloj profundigis la kaoson en la lando.

Saturday, May 1, 2021

Mia la plej ŝatata monato - majo

 

Mi decidis parkere ellerni dum monato majo du versaĵojn.
La unua strofo de versaĵo tradukita de mi. La aŭtoro M. Konopnicka

 

 Patrujo mia - tio estas trezora tero,
Kie mi ekvidis sunon kaj ekkonis Dion,
Kie mia patro, fratoj, kaj patrino bonkora,
En pola lingvo instruis min preĝon.

Friday, April 30, 2021

La monato - aprilo 2020

Revenantaj anseroj

 La lasta monato de aprilo indikis kiel ĝi vere estis. Generale dum tuta aprilo ĉi jare estis malvarma, ebele ses tagoj estis belaj, kaj varmaj, sed suno ofte aperiĝis sur ĉielo. La mirabeloj  komenciĝis flori antaŭ kvar tagoj, tre malfrue, ili estas la unuaj arboj, kiuj floras la plej frue, kaj al ili plej volonte sidas abelojn. La mirabolo estas arbo, kiu havas acidajn fruktojn, oni povu ilin manĝi, mi volonte ilin miksas kun pomojn, fragojn por prepari marmoladon.
Ankoraŭ mi aldonu, ke pasintjare sur mia lageto cignoj konstruis neston por sidi sur ovoj. Sed ĉi jare tio ne okazis. Verdire, marde la ĉi  sama paro vizitis mian lageton, bedaŭrinde ili ne restis. Mi bedaŭras pro tio. Mi nur supozas kial tiel okazis, sed pri tio en neksta aparta noto.

Monday, April 12, 2021

La mistero de propra valoreco

 

Portreto de Seneka
Ni memoru nian dignon kaj sciu nian prezon. Ni ne estas iu ajn: ni mem estas, kaj ĉi tio estas kialo por fieri. Dependas de ni nur, ĉu ni konsideras tion, kion ni faras en la vivo, kiel grava kaj instiga aŭ kiel ĉiutaga kaj enuiga. Fidinda plenumo de niaj taskoj estas elemento de digna kaj taŭga vivo. Por taŭge plenumi niajn taskojn, ni devas ĉesigi tro nepripensitajn reagojn al la realo, ne atendi sencele, ke la eksteraj fontoj de niaj problemoj formortos.

Niaj vivoj indas vivi, kiel konvenas al homo. Ni pensu pri ĉiuj homoj, al kiuj ne ricevis tion, kion ni havis. Pri tiuj, kiuj vivas en nekompareble pli malbonaj materiaj kondiĉoj, pri tiuj, kiuj ne povas ĝui tian sanon, kaj pri ĉiuj, kiuj mortis aŭ neniam naskiĝis.

Ni havas ion tute nekutiman, ion ne subtaksotan kaj ne uzotan. La fakto mem, ke ni vivas kaj estas ni, montras, ke ni ricevis specialan donacon. Ni provu uzi ĝin. Ĉu ni ne estas elektitaj de la sorto, ĉar ni vivas?

Ĉi tiu afero plaĉos al mi, se iutage mi povos konduki mian vivon sen malĝojo kaj en plena libereco, se en mizero mi iros kun mia spino rekte, kiel konvenas al libera viro, se mi levas la okulojn al la ĉielo ...

Epikteto, Diatryby.

Nia potencialo estas bonega kaj la ebloj estas nemezureblaj. Ni kunportu ĉi tiun penson, kiam nin tentas maldiligenteco aŭ malgrandeco. Poste ni aŭdos internan voĉon: "Ne rezignu, vi povas fari multon!"

Estas pli facile kredi je nia digno, se ni estas en alta pozicio, ni estas riĉaj, niaj taskoj estas bonegaj, nia rolo estas kerna. Ni ne trompiĝu per ŝajnoj, ĉar prestiĝaj pozicioj estas malofta varo, sed nia digno estas en ni - ne en nia pozicio, neniu forprenos ĝin de ni kaj ĝi estas eterna. Nia memfido bonas pro tio, ke ni devas trakti pli sekularajn kaj malpli dankajn defiojn kaj taskojn, ni devas fari aferojn, kiujn ni tute ne konsideras eksterordinaraj kaj tre sublimaj.

Ni tenu la kapon alte, rigardu la mondon kuraĝe kaj fieru pri tio, kion ni faras eĉ, kiam nia socia pozicio ne estas tre alta, kaj oni ĝenerale kredas, ke ni ne okupiĝas pri io nekutima.

Ni ne pensu, ke ni faras nigran laboron en forgesita provinco. Dependas de ni, ĉu ni perceptas nin mem kaj nian rolon en la mondo kiel ion gravan kaj necesan, indan je respekto, aŭ kiel sensencan plugadon sur tero, kiu alportas nek ĝojon nek utilon.

La fonto de nia valoro estas en ni ne en hazardaj kaj senrilataj opinioj, vidpunktoj de aliaj homoj. Ofte aliaj homoj nur zorgas pri si mem kaj malpli atentas ĉion alian. Ne utilas dependigi vian memfidon de eksteraj opinioj. Homoj plejparte zorgas pri si mem kaj kion ili faras.

Ni sentu nin estimataj kaj rimarkataj de ni mem, kaj kion ajn ni faras kaj kion ajn ni faru, ni faru ĝin kvazaŭ ĝi estus la plej grava kaj prestiĝa afero en la mondo. Ni povas plenumi eĉ la plej malgrandan agadon kun plena sindevigo kun amo kaj bonvolo. Ni devas alfronti nenion krom la momento, kiu nun estas. Ĉiu momento kaj ĉiu agado povas esti gravaj kaj valoraj, ĝi nur dependas de ni.

Kuraĝe elteni humiligan malsanon, kiam neniu vidas nin kaj ni pensas, ke ĉiuj forgesis nin, estas tasko same grava kaj grava kiel decidi la sorton de ŝtatoj kaj nacioj. Estas neniu diferenco inter ĉi tiuj defioj, la sola afero gravas, ĉu ni bone renkontas ilin kun devontigo aŭ ne.

Elektitaj trupoj staras en la unua batallinio. Insultoj, kalumniaj vortoj, hontinda mokado kaj, ĝenerale, ĉiaj aliaj insultoj, lasas [la stoikulon] porti kiel krioj de malamikoj, kiel ĵetaĵoj kaj ŝtonegoj ĵetitaj de malproksima distanco, kiuj, sen vundi, nur zumas preter la kasko. Aliflanke, problemoj, kiel sagpintoj pikitaj en unu ŝultroj kaj la alia en la brusto, devas esti eltenataj kun firma spirito kaj ne retropaŝi de lia pozicio. Finfine, eĉ se vin atakas kaj fuĝas per la forto de la atako de la malamiko, fuĝi de la batalkampo estas hontinda afero. Do heroa en la elektita centro! Vi demandas, kia facileco ĝi estas? Vira instalaĵo. Seneko, Pri la firmeco de la saĝulo

La plej ofta lukto, kiun ni devas lukti, estas la lukto kun la malfacilaĵoj de la ĉiutaga vivo. Ne plej gravas, kiajn problemojn ni havas, sed kiel ni traktas ilin.

La mondo ne ekzistas nur por plenumi niajn dezirojn kaj revojn. Ni ne bedaŭru ĉi tiujn iluziojn. Esti matura persono signifas ne teni rankoron kontraŭ la mondo, ke li ne estas tia, kia ni ŝatus, ke li estu. Se ni volas esti feliĉaj, ni devas lerni akcepti la mondon kaj nin mem, inkluzive niajn malfortojn

Tuesday, April 6, 2021

La potenco de silento

 

Silento havas nekredeblan potencon, ĝi instruas nin malkovri kaj kompreni nin mem kaj aliajn. Esti en la ekstera silento kaŭzas, ke ni fokusiĝu pli al la interno. Bonega konsilo estas paroli malpli kaj aŭskulti pli.

Danke al silento, ni povas trovi respondojn al malfacilaj demandoj, kiuj postulas malfermitan menson. Silento helpas vivi en la nuna momento, fokusiĝi al ĉi tie kaj nun. Silento povas esti ripozo de la malordo de pensoj, kiuj ŝteliras en nian kapon. Silento kondukas al interna ordo. Esti en ĝi instruas vin fokusiĝi kaj koncentriĝi.

Silento donas tempon kaj lokon por maturiĝo de niaj vidpunktoj kaj pensoj. Ĝi estas interna spegulo, en kiu vi povas vidi vin mem, ĝi montras, kie ni komenciĝas kaj finiĝas, kiuj ni estas.

La manko de silento lacigas kaj malebligas haltigi la ĉiutagan vivon kaj la ferian tempon. Konstanta bruo kaj zumado influas nian nervosistemon, kaŭzante nervozecon kaj lacecon.
Kiam ni regule vivas en bruo dum multaj monatoj, nia sangopremo kreskas, la risko de koratako pliiĝas, nia aŭdo iom post iom malpliboniĝas kaj la nivelo de streĉo pliiĝas. Aktivigo de la amigdalo en la cerbo kaŭzas la liberigon de kortizolo, la streĉa hormono. Trankviligu efikas male - ĝi liberigas nian cerbon kaj korpon de streĉiĝo.

Sunday, March 21, 2021

La printempo - 2021

 

La fotografio el komenco de marto 2020

De hodiaŭ komenciĝis printempo, nur kalendara, sed vera - ne.
En mia lando, neĝis, kaj temperaturo matene -1 grado, posttagmeze +3 gradoj, ĝenerale malvarme. Mi ne rimarkis neniajn florojn. Arbaj floroj pereis pro frosto, do printempo ĉi jaro fatala.

Saturday, March 13, 2021

Lageto sen glacio!

 

La hundeto ne kredas kion okazis, ĉar antaŭ tri tagoj ĝi iradis sur lageto.


Mi ĝisatendis ĉi momenton, temas pri lageto. Hodiaŭ ĝi malfrostiĝis, kaj la surfaco evidentiĝis bela por mi, krome, kiam tio okazis, do tuj alflugis birdoj. Sed, ili kiam min ekvidis rapide forflugi. Ili devas havi iom da tempo por alkutimiĝi al nova situacio.
Interese, ĉu alvenos cignoj? Dum pasinta jaro, ili jam alflugis je februaro, kaj komenciĝis serĉu lokon por nesto. Ĝenerale nuna printempo  estas malfrua kompare kun pasinta. Kvankam belaj tagoj ekis komence de marto, sed, poste revenis ankoraŭ vintro.

Sunday, February 28, 2021

Abeloj vintre - 2021

 

Ni vidas mortintan abelojn
Iomete pri abeloj. Ĉu ĉiuj abelsvarmoj travivis vnintron en mia abelejaro. Ne, iom da el ili mortis. Tio estas granda bedaŭro al mi. Pli multo da kaŭzas mian kulpon. Sed, du aŭ tri el ili min ne scias kion kaŭzi, ke abeloj mortis en abelujoj.
Nun, mi devas purigi abelujojn, kaj preparu ilin por akcepto novajn svarmojn.

Monday, February 22, 2021

Bagateloj - hakilo

 

Kunmetita 'konstruaĵo'
Finfine mi sukcesis.
Antaŭ semajno estis dronita hakilo dum laboro ĉe lageto.Simple, estis rompita hakilo, kaj ĝi droniĝis en akvon. Mi provis diversajn metodojn por eltiri hakilon. Kaj, hodiaŭ trafis al mia cerbo perfekta ilo, do mi primitive konstruis ĝin, maniero okazis bona, kaj mi sukcesis.

Friday, February 19, 2021

La vintro - 2020/2021

 

mortantaj abeloj sur neĝo
Ĉu la vintro jam forpasis? Laŭ mia scio, ĝi eblas. La vento hodiaŭ blovas de okcidento, kaj ĝi alportas pli varman aeron, temperaturo tagmeze atingis +5 gradoj, aperis ankaŭ suno, kvankam nuboj iomete ĝin kaŝi, krome estis senvente. La tavolo de neĝo kuŝanta sur la tero ankaŭ malaliĝis. Entute la vintro daŭris de komenco de januaro, sed akra vintro komenciĝis de februaro. Antaŭhieraŭ multe neĝis, eĉ estis malfacile piediri. Mi petas, vintro lasu nin, kaj iru de kie vi venis.
La fotografio montras abeloj, kiuj elflugis el abelujoj, kaj jam ne revenia al siaj lokoj. La neĝo kaj malvarmo mortigi ilin. Tio estis bedaŭra bildo. Kial tio okazis, ĉar abeloj longe sidis en abelujoj, kaj kiam ili ekvidis sunon, do pripensis alvenis printempo, kaj ili provis iom aeroumi, plue redoni ekstremaĵojn. Finfine tio estis al ili la lasta flugo.

Wednesday, February 17, 2021

Tio kaj alio - katoj

 

Virkato -Kituś
Tago de katoj - mi eĉ ne sciis, ke estas tiu ĉi festo. Sed hodiaŭa tago konscigis min pri ĝi. En mia koturno estas tri katoj. Virkato - 'kituś', kaj du inoj - 'felcia', k 'łatka'. Ni jam alkutimiĝis al ili. 

Friday, February 5, 2021

Mia elektrejo vintre

 

Elekrto  de sunpaneloj en polaj kondiĉoj dum la vintro estas mizera. Kial? Ĉar tagoj estas mallongaj, sensunaj, nubaj, neĝaj.
En mia situacio tio aspektas iomete pli bone, ĉar oni instalis sunpanelojn sur la tero, do mi povas rapide ilin deneĝi.
De komenco de ĉi jaro ĝis hodiaŭa tago elektrejo produktis 132 KWh. Estis tagoj, kiam ĝi produktis nur 0,2 KWh. Sed, hodiaŭ sunis bele, kaj efekto 22KWh.
Malgraŭ vintraj tagoj mi kontentas, kaj mi profitas, krome ŝparas iom da mono.

Saturday, January 30, 2021

Mia familio

 Hieraŭ forpasis mia frato, li aĝis 73 jaroj - Józef. Do, nia tuta familio funebras. Dio protektu pri li.

Sunday, January 17, 2021

Abeloj dum januaro - 2021





Abelujoj en vintra pejzaĵo



Ĉu la vintro surprizis min, certe jes, ĉar mi ne supozis, ke ĝi estas tiel akra. Kvankam oni aŭguris tiel!
Reale ĝi komenciĝis de la unuaj tagoj de nova jaro 2021. Fakte la unuaj tagoj estis mildaj, iomete frostis, esd ĉio aspektis bone. Ni ja alkutimiĝis al mildaj vintroj, do, mi pensis, ke vintroj estos similaj al antaŭaj. Finfine enidentiĝas alie, sed oni antaŭvidos, ke baldaŭ estos pli varme.
Vere, mi ektimiĝas ĉefe pro miaj abeloj, ĉar mi rimarkis, ke ili jam havas malmulte da manĝaĵo, kaj eblas, ke kelkaj el abelsvarmoj povos morti.
Verdire jam dum decembro ses svarmoj jam mortis, ĉefe pro manko de nutraĵo, Do, mi ege malpaciencas, kiel ili daŭros la sekvaj tagoj. La  lastaj tagoj de la somero kaj la aŭtuno ne abundis en nutraĵo, krome ili estis tre aktivaj pro varmaj tagoj, kaj ili elĉerpis siajn fortojn, tio kaŭzis je malprofita situacio al abeloj.